Papier en pen, het is dat het op school moet, maar anders hadden de pubers van Martine die allang ondergebracht in de categorie ‘dingen die ouders gebruiken maar volstrekt onnuttig zijn’. Maar wees eerlijk, wanneer gebruikte jij voor het laatst papier en pen?
Ik weet niet hoe het met die van jullie zit, maar die van mij kan nauwelijks leesbaar schrijven. Als ik in zijn schriften kijk, dan staat alles door elkaar, op zijn kop en als het even kan zelfs buiten op de kaft. “Hoe kan je zo leren”, vraag ik weleens. “Nou gewoon, er staat een samenvatting in het boek.”
Een pen meenemen zit niet in zijn systeem, wat hem nogal eens in de problemen bracht bij het maken van een proefwerk. Hij heeft ook ooit een 1 gekregen omdat de leraar echt niet kon ontcijferen wat hij nou had opgeschreven.
The Guardian schreef gisteren een afscheidsbrief aan de handgeschreven brief. Die heeft bestaan sinds de uitvinding van de papyrus en ongeveer heeft bestaan tot en met onze middelbare school waarop wij briefjes naar elkaar schreven en aan elkaar doorgaven. Daarna moet heel erg snel bergafwaarts zijn gegaan. Van de 24 tot 35-jarigen gebruikt 65% bijna nooit meer een pen. Dan moet het met onze kinderen wel nog veel erger zijn gesteld.
Ik weet niet of jij nog recentelijk een appconversatie hebt ingezien tussen pubers, maar die is door alle emoji’s bijna niet meer te volgen. Met tussendoor een gifje en een afkorting. Of ze schreeuwen dingen naar elkaar via de inspreekfunctie van WhatsApp. Maar echt iets schrijven naar elkaar, met woorden, dat gebeurt niet meer.
Vraag een willekeurige puber maar eens hoe je een brief moet versturen. Kan je lachen. Geen idee waar het adres moet, en waar de postzegel.
Op de school van mijn zoon, die niet bepaald voorop staat in de onderwijsvernieuwing, wordt trouwens nog ouderwets op gehamerd op het schrijven. ‘Maak nou aantekeningen, dan onthoud je alles beter’, zei de mentor aan het begin van het jaar nog. Ook tegen ons ouder. Het is zelfs bewezen. Het deel dat de schrijfmotoriek regelt, activeert ook het onthoud-deel in het brein.
Ondertussen zijn wij zelf natuurlijk ook te beroerd om te schrijven. Zelfs mijn moeder strooit met kus- en feestemoji’s in verjaardagsapps en waagt zich af en toe aan een gifje. Als ik een boodschappenlijstje maak, dan krijg ik van mijn pubers als commentaar dat ze het niet kunnen ontcijferen. Dus ik app de lijstjes maar. Bovendien vergeten ze die telefoon van ze helemaal nooit en een briefje natuurlijk altijd.
Maar dat van het onthouden heeft-ie wel goed in zijn oren geknoopt. Als hij woordjes moet oefenen, gaat hij er eens uitgebreid voor zitten. Het liefste op de achterkant van een envelop, of op een scheef uit een schrift gescheurd blaadje. En met een pen die hij uit mijn tas heeft gejat, zodat ik heel vaak zonder zit. Dan zit je als journalist best voor lul.