Het is een bijzonder drietal: Mohammed Kodad en de broers Mohamed en Anouar el Haichar. Alledrie jong, alledrie leraar in exacte vakken op het Calandlyceum in Osdorp, Amsterdam. Op zekere dag besloten ze keihard te werken aan de schooluitval in hun wijk. In no time meldden zich vijfhonderd leerlingen voor hun huiswerkklas.
Dit artikel gaat door onder de afbeelding
Het begon zes jaar geleden met een rapport van de gemeente Amsterdam: in de wijk Osdorp, in stadsdeel Nieuw-West, waar je meer verschillende culturen per vierkante meter tegenkomt dan waar ook in de stad, ligt de schooluitval hoger dan elders in Amsterdam. Later kwam er nog een rapport dat eenzelfde beeld schetste. Hoe kan dat? Mohammed Kodad (28) en de broers Mohamed (27) en Anouar el Haichar (25), vroegen zich dat af.
‘Ja, we lezen zulke rapporten, zulke boekenwurmen zijn we wel’, zeggen ze, ‘we willen weten hoe onze wijk ervoor staat’. Wat bleek: de sociaal-psychische problemen zijn er veel talrijker dan gemiddeld in Amsterdam, terwijl de bewoners juist minder hulp vragen. Het zinde ze allerminst en gingen op onderzoek uit door met jongeren te gaan praten. Ze ontdekten twee dingen: aan de ene kant heerst er een diepgeworteld wantrouwen jegens de samenleving. Veel jongeren denken negatief over de overheid, de gemeente, de dokter en de school; ze worden immers altijd negatief benaderd en in de media behandeld als criminelen. Alles en iedereen heeft het op hen gemunt, denken ze, en ze vertrouwen helemaal niemand meer. En toch, aan deze drie belangstellende leraren wilden ze hun verhaal wel kwijt. En dat was de tweede ontdekking.
Mohammed, Mohamed en Anouar zagen hun kans schoon. ‘Als ze met ons wél willen praten, hoe kunnen we ze dan naar ons toe lokken’, vroegen ze zich af. Door hulp aan te bieden bij hun huiswerk, bedacht het drietal, want dat moeten ze allemaal doen. Dus begonnen ze een huiswerkklas. Binnen de kortste keren hadden ze vijfhonderd leerlingen per schooljaar. Inmiddels vragen ze een eigen bijdrage, waardoor het aantal iets is gedaald. Ze hebben er een stichting voor opgericht: Slaag Altijd. Van alle kinderen houden ze de rapportcijfers bij en die stijgen in de loop van het jaar.
Die huiswerkbegeleiding is maar een middeltje, vinden ze, ze willen vooral de zelfredzaamheid vergroten van kansarme jongeren, door de ontwikkeling van hun talent en hun karakter te stimuleren. Hun hoofddoel is verschoven van tegengaan van schooluitval naar deelnemen aan de maatschappij. Ze streven naar een mentale verandering. Die is moeilijker meetbaar, maar duidelijk zichtbaar. Ze ontwikkelden daar allerlei projecten voor, zoals de Daily Scoop, een krant die de jongeren zelf maken nadat ze een werkbezoek aflegden aan de redactie van de Amsterdamse krant Het Parool. Daar deden ze gelijk kennis op over hoe media functioneren. Hun deelname aan de projecten doen ze in hun vrije tijd, uit puur idealisme.
Toen ze onlangs het eerste exemplaar van de Daily Scoop presenteerden in theater de Meervaart in Osdorp, maakten ze indruk door hun onberispelijkheid. Ze zijn bescheiden, beschaafd en bevlogen. Dat hoort bij hun voorbeeldfunctie als leraren in hun wijk, vinden ze. Het is een verantwoordelijkheid die ze al van jongs af voelen – twee van de drie waren de oudste in het gezin – en die hen met de paplepel is ingegoten. Het is van beslissend belang dat jongeren goede voorbeelden leren kennen van mensen die hun weg weten te vinden in de samenleving. Dáár willen ze voor zorgen.
Ook hebben ze anderen, die een vergelijkbare weg aflegden, overgehaald zich bij hen aan te sluiten. Dus nu komt een tandarts af en toe helpen in de biologieles. En geeft een medewerker van de Technische Universiteit Delft, natuurkunde in de meivakantie, vlák voor de examens. Ze hebben de stichting met zijn drieën opgericht om het goede tonen, ja, een netwerk te creëren, het blikveld te verruimen en nieuwe beroepsmogelijkheden te laten zien. Maar volgens Mohammed, Anouar en Mohamed zijn er veel meer mensen zoals zij die het ver hebben gebracht. Met een beetje financiële steun kunnen ze ook elders in Nederland vergelijkbaar werk doen. Binnenkort gaan ze praten in Rotterdam. Aan hun bevlogenheid en inzet zal het niet liggen.
Dit artikel stond eerder op de site van De Correspondent en is de opmaat naar het podcast-interview dat Lex Bohlmeijer had met Mohammed en Anouar el Haichar, en Mohammed Kodat over schooluitval. In de podcast gaan deze drie leraren en rolmodellen verder in op hoe zij het verschil hebben kunnen maken op de school waar zij werken.
