Vandaag, 11 oktober, is het Wereldmeisjesdag of internationale meisjesdag of internationale dag van het meisje; hoe dan ook, vandaag staat de positie van meisjes centraal. En ook in Nederland is het belangrijk dat we stilstaan bij deze dag.
Deze dag is zeven jaar geleden uitgeroepen door de Verenigde Naties. Met de bedoeling om aandacht te vragen voor de kansen voor meisjes en om de bewustwording van de genderongelijkheid, die meisjes wereldwijd ervaren vanwege hun geslacht, te vergroten. Als je naar de cijfers wereldwijd kijkt dan snap je waarom een dag als deze belangrijk is. Vorig jaar hadden 62 miljoen meisjes geen toegang tot onderwijs en besteedden ze meer uren aan huishoudelijke taken dan hun mannelijke leeftijdsgenoten. Wereldwijd is een op de vier meisjes getrouwd voor hun achttiende.
Ook in Nederland
Deze cijfers gelden niet louter voor derde wereld landen. Ook in Nederland valt er nog een slag te halen als het op gendergelijkheid aankomt. Vorig jaar bleek uit de emancipatiemonitor van het CBS en SCP dat vrouwen in Nederland nog altijd minder verdienen dan mannen. In het bedrijfsleven verdienen vrouwen bijna 20 procent minder, bij de overheid is het uurloon bijna tien procent lager. Daarnaast krijgt 45 procent van de Nederlandse vrouwen vanaf haar 15e levensjaar te maken met geweld. Negen van de tien keer is de dader een man.
Als je als vrouw op gelijke voet wil staan met de mannen, dan kun je nog het best wonen en werken in België, Denemarken, Frankrijk, Letland, Luxemburg of Zweden. Deze zes landen hebben wat betreft gendergelijkheid hun zaken goed op orde. Sterker nog, gendergelijkheid is in deze landen verankerd in wetten die van invloed zijn op werk. Nederland staat op een gedeeld twintigste plek. Dat is geen positie op trots op te zijn.
Girls Takeovers
Het thema van Wereldmeisjesdag is dit jaar girls takeovers. Meisjes uit meer dan zeventig landen geven vandaag voor één dag leiding op verschillende plekken zoals Google, YouTube of een ministerie. Een dag vrouwen aan de top, zeg maar. Op papier een goed idee, maar wat verandert er daadwerkelijk aan de positie van vrouwen? Leiders staan vooral uit marketing oogpunt, kijk ons een geëmancipeerd bezig zijn, hun stoel af. Want wat maakt het uit? Een dag later zitten zij er toch weer in.
Ik denk aan mijn dochter en de wereld waarin zij zich nu en straks staande moet houden. Ze begint al met 1-0 achterstand, alleen omdat ze een meisje is. Mijn zoon heeft in die zin meer kansen. Twee kinderen die uit één gezin komen, dezelfde opleiding hebben, dezelfde achtergrond, hetzelfde nest delen en toch niet dezelfde kansen hebben. Het is net zo wrang als dat het klinkt.
Albert Heijn slaat de plank mis
Ondertussen kijk ik naar de televisie en zie de reclame van Albert Heijn. Ze introduceren de nieuwe filiaalchef in hun reclamespotjes. Een vrouw. Baanbrekend zou je zeggen. Dacht ik ook. Totdat ik me ineens realiseerde hoe incorrect die reclame eigenlijk is. We zien die vrouw, en krijgen meteen haar voornaam voorgeschoteld, Ilse, druk in de weer met haar gezin en haar zoon. Binnen de eerste twintig seconden weet ik dus niet alleen haar naam, maar ook welke ze hobby beoefend, yoga, welke huisdieren ze heeft, een kat, en dat ze geen banden kan plakken. Werkelijk alles in deze commercial is rolbevestigend. De vrouw ploetert, de man zit onderuit.
In deze commercial krijgen we dus een behoorlijk kijkje in haar privéleven. Ik weet na een reclamespotje al meer dingen over haar privéleven dan ik ooit te weten ben gekomen van de vorige filiaalmanager uit de Ah-commercials. Een man, inderdaad. Geen idee wat zijn naam is, of hij een gezin heeft en wat zijn hobby’s zijn. Ook als ik een man zou zijn zou ik me over deze commercial bijzonder opwinden. Want de man van Ilse komt er ook niet al te best van af. Albert Heijn laat ons weten dat haar man liever lui dan moe is en een pizza in de oven flikkert als hij voor het avondeten moet zorgen. Wat wil de supermarktketen hiermee zeggen? Mannen zijn dom, lui en redden het niet zonder een partner in huis?
Wereldmeisjesdag, een belangrijke dag
Ik benieuwd of de directeur van Ahold (waar AH onder valt), een man overigens, vandaag zijn stoel heeft afgestaan aan een vrouw. Ik denk het niet. Want zij had hem wellicht verteld dat als het gaat om gelijkheid tussen mannen en vrouwen Albert Heijn bijzonder laag scoort. Zij zien een werkende vrouw vooral als iemand die thuis druk is met haar gezin, kookt en 101 ballen in de lucht houdt. Oh ja, en ze heeft ook nog een baan. Maar dat is van ondergeschikt belang, want als je de hele commercial bekijkt gaat het vooral over haar privéleven. En terwijl ze werkt, masseert haar man ondertussen de poes met zijn tandenborstel en haalt diezelfde borstel daarna over zijn eigen tanden. Haha, lachen. Maar niet heus.
Er valt zoals gezegd nog een wereld te winnen. Wat als één van lands grootste supermarktketen een commercial maakt waarin ze een nogal scheef beeld van emancipatie laten zien, waar staan we dan? Wat ik wil zien, en wat ik wil dat mijn dochter ziet, is hoe Ilse haar werk doet. En waarom ze goed is in wat ze doet. Welke kwaliteiten heeft ze? Waarom is Albert Heijn blij met een vrouw als Ilse? Wat maakt dat die supermarkt goed draait omdat zij er is? Ik heb geen idee. En daarom is een dag als Wereldmeisjesdag zo belangrijk!
Lees ook: Waarom het belangrijk is dat je meisjes hun eigen broek leren ophouden en Waarom pubers ondertiteld moeten worden.