In de maand september staken miljoenen mensen wereldwijd om een einde te maken aan de milieuvervuiling en te zorgen voor een beter klimaat. Veel pubers staken ook mee. En als er iets is waar pubers zich voor hun ouders met recht kunnen schamen, is dat we de planeet niet bepaald schoon voor hen achterlaten.
Dat pubers zich schamen voor hun ouders ondervind ik elke dag. Ik eet stom, praat raar, beweeg gek en adem met geluid. Ook heb ik stomme gympen – ‘OMG, die zijn zó 2018’ en kan mijn jas echt niet meer – ‘Doe je dát ding aan?!’ Als ze met mij de straat op gaan, word ik van top tot teen opgenomen om te kijken of ze het aandurven om naast me te lopen. Ook mag ik niet, als ik taxidienst heb, voor de deur van het huis waar een feestje wordt gegeven met de auto stoppen en tijdens de tienminutengesprekken met je ouders door de school lopen is zo’n beetje het schaamtedieptepunt in het bestaan van een puber.
Ik snap dat allemaal. Ik had dezelfde issues met mijn ouders. Die zagen er ook stom ook uit en deden raar. Dus dat schamen voor dingen waar ze zich natuurlijk niet echt voor hoeven te schamen, is heel normaal denk ik dan maar. Toch is er iets waarvan pubers zich met recht kunnen schamen voor hun ouders. Onze generatie (en de generatie(s) daarvoor) is niet bepaald zuinig geweest met de aarde.
Cijfers om van te schrikken
De cijfers liegen er niet om. Op de hele aarde is het sinds 1900 één graad warmer geworden. In Nederland steeg de gemiddelde tempertuur maar liefst 1,9 graad. Het ijs rond de polen smelt met een angstvallige vaart. Sinds 1979 is het ijs daar bijna gehalveerd. De zeespiegel stijgt, zo’n dikke 20 centimeter sinds 1880, en de hoeveelheid neerslag is met 20 procent gestegen. Oorzaak: de broeikasgassen. De concentratie CO2 in de atmosfeer is sinds het begin van de industrieel revolutie met 40 procent toegenomen.
En waar zijn wij, ouders en grootouders van pubers anno 2019, de mist ingegaan? De toename van CO2 in de atmosfeer wordt grotendeels veroorzaakt door fossiele brandstoffen zoals steenkool, olie en aardgas. Zeg maar, de stoffen die in onze fabrieken, auto’s en cv-ketels worden verbrand. Bij die verbranding komt CO2 vrij en teveel CO2 in de lucht zorgt voor een soort deken waar de warmte onder blijft handen. Zie hier het klimaatprobleem in het kort. En het is te makkelijk om het weg te wuiven omdat je papier scheidt, kort doucht en geen vlees eet. Alle volwassenen zijn debet aan de slechte staat van de aarde. We hebben blijkbaar allemaal achterovergeleund en gedacht dat het niet zo’n vaart zou lopen. Welnu, zo’n vaart liep het wel.
Sorry dat we er een troep van hebben gemaakt
Ik snap dat pubers zich zorgen maken. Dat ze wakker liggen van de wereld waarin zij straks moeten leven. Wordt het te warm? Te koud? Staan er nog wel bossen? Overstroomd hun stad? Ik kan die zorgen bij mijn pubers niet wegnemen. Ik kan slechts het goede voorbeeld geven. Ben ik daarmee het braafste meisje van de klas? Nee, verre van. Ik scheid afval, vlieg nauwelijks, ben semi-vegetarisch, eet biologisch en douche heel kort. Maar ik gooi ook benzine in mijn auto. En als ik het koud heb in de winter tik ik de thermostaat gerust een graad hoger. Ook weet ik niet of het eten op mijn bord een verre reis af heeft moeten leggen en als ik een feestje geef met veel eters wil ik nog wel eens plastic servies aanschaffen.
Toch merk ik met al deze klimaatmarsen en -protesten en -stakingen dat ik het gesprek over het klimaat en het milieu steeds vaker aansnijd als ik met mijn pubers aan tafel zit. Ik wil hun mening weten. Wat zij ervan vinden. En of ze zich zorgen maken. En eigenlijk om ook een beetje sorry te zeggen. Sorry dat we de aarde niet zo netjes voor jullie achter hebben gelaten. Sorry dat jullie nu onze troep moeten opruimen. Sorry dat je je nu moet schamen voor je ouders.
Cijfers bron: AD