Als je puber de volgende keer moppert dat hij nóóit wat mag van jou of over dat school echt verschrikkelijk is: vertel hem dat het een stuk beter heeft dan kinderen in andere landen. Nederland is het land waar kinderen, en ook pubers, het allergelukkigst zijn.
Wij Nederlanders weten eigenlijk niet hoe goed we het hebben. Soms moet je het horen van anderen. In mijn geval was dat na het lezen van het boek De Gelukkigste Kinderen van de Wereld van Michele Hutchinson en Rina Mae Costa. De auteurs komen uit respectievelijk Groot-Brittanië en de VS en vinden het in Nederland een paradijs voor kinderen en ouders.
Hoe het komt dat Nederland een La-la-land voor kinderen is? In het kort: onze kinderen krijgen de vrijheid om te gaan en staan waar ze willen, ze spelen buiten en er wordt naar ze geluisterd. Dat schijnt in andere culturen helemaal niet zo vanzelfsprekend te zijn. In ieder geval niet in de UK en in de VS, waar de nadruk vooral ligt op presteren. Wist je bijvoorbeeld dat in de VS er al een selectie is voor de peuterschool? Ouders zijn gestresst, omdat ze beiden fulltime werken en krom moeten liggen om een goede opleiding te betalen voor hun kinderen.
Inmiddels zijn de kinderen van Michele Hutchinson en haar Nederlandse man 13 en 10 en de oudste gaat naar de middelbare school. Een puber dus, die op de fiets naar school gaat aan de andere kant van de stad. In de UK of de VS zou zoiets dat bij ons heel gewoon is, echt ondenkbaar zijn. Het tekent hoe wij Nederlandse ouders vertrouwen hebben in wat onze kinderen kunnen. We zitten daarom niet bóvenop het schoolwerk en de nadruk ligt veel minder op presteren op school. Daardoor zijn onze kinderen bijvoorbeeld ook een stuk relaxter.
Niet alleen de Nederlandse jongere kinderen, maar ook de pubers zijn de gelukkigste ter wereld: 96 procent van de jongens en 90 procent van de meisjes bij ons hebben een ‘hoge levenstevredenheid’. ‘Geluksprofessor’ Ruut Veenhoven van de Erasmus Universiteit zegt in het boek dat het komt door de hoge mate van zelfstandigheid die wij onze kinderen aanleren. Rivaliteit en veel regels op school in bijvoorbeeld het Franse onderwijs, ondermijnen het zelfrespect van leerlingen. Dan liever de Nederlandse leraar als coach. Noem het soft, maar blijkbaar worden kinderen daar wel blijer van. Het gebrek aan rivaliteit heeft ook een ander voordeel. Het niveau van pesten op scholen in Nederland veel lager te zijn dan op de scholen in andere landen.
Michele Hutchinson vertelt me dat ze inmiddels een ‘Nederlandse’ moeder is. Die, net als in de veel Nederlandse gezinnen, de regels samen opstelt met haar kinderen. Kinderen schijnen wel te varen bij dit opvoed-poldermodel. “Je hebt dan minder om je tegen af te zetten, zoals ik deed in mijn jeugd.” Haar observatie is dat Nederlandse pubers helemaal niet zo recalcitrant zijn, maar wel goedgebekte, zelfverzekerde en sociale kinderen.
In de VS leren pubers dat seks gevaarlijk is: je kunt er ziek van worden en natuurlijk zwanger: iets dat je dus beter maar kunt laten. In Nederland is juist de boodschap dat je seks vooral moet doen als je er zin in hebt. Dat puberkinderen van verschillende geslachten bij elkaar mogen slapen, zou in de UK of de VS echt ondenkbaar zijn, vertelt Michele. Die Nederlandse relaxte houding tegenover seks, leidt bijvoorbeeld tot veel minder tienerzwangerschappen dan in de UK en de VS. Dat gebrek aan regels, heeft nog meer positieve bij-effecten. Onze kinderen zuipen zich veel minder in een coma en gebruiken ook nog eens veel minder drugs dan in andere landen.
We roepen dus inderdaad wel dat we ‘af’ moeten van die zesjescultuur, maar onze kinderen worden daar juist dus een stuk gelukkiger van.