In deze laatste schoolweken krijgen veel kinderen uit groep 7 een voorlopig schooladvies. En dat houdt de gemoederen flink bezig. Want ouders schrikken als hun kind een vmbo-advies krijgt.
Ouders durven soms niet op een verjaardagen te komen als hun kind vmbo-advies heeft
Een tijd geleden stond in Het Parool een artikel over het middelbare schooladvies. Ik moest die zin even twee keer lezen, maar het stond er toch echt: ‘Ouders durven op feestjes niet eens te vertellen dat hun kind vmbo-advies heeft’. De woorden zijn van directeur Roel Schoonveld, directeur van een scholengemeenschap in Amsterdam. Het is zo in en in triest. Waarom zou je niet trots zijn op het advies dat je kind heeft gekregen? Een advies waar ze keihard voor hebben gewerkt en dat past bij de cognitieve ontwikkelingsfase waarin je kind zich op dat moment bevindt. Het zegt niks over hoe leuk en behulpzaam een kind is, of dat ze goed kunnen dansen, of koken, of gamen.
Thuis blijven
Het zegt ook niks over hun toekomstperspectief en hun kansen op de arbeidsmarkt. Net zo min als dat het doet bij een havist of een gymnast. Want een kind dat nu glorieus naar het gymnasium gaat kan halverwege zijn of haar schoolcarrière geen zin meer hebben en zonder diploma van school af gaan. Of toch liever iets met zijn handen willen doen en doorstroomt naar een MBO-school. Maar toch, ouders die hun kind zo graag op havo, maar liefst nog hoger, willen hebben, zien het vmbo vooral als een voortijdige game over.
Ik las nogmaals die ene zin. En vroeg me af hoe dat moest zijn voor een puber. Niet naar een verjaardagsfeestje gaan, omdat je ouders de confrontatie met, tja met wie eigenlijk?, niet aan willen gaan. Dat ze liever niet naar een feestje gaan om dat het gesprek over het schooladvies zou kunnen gaan. Ouders die met samengeknepen billen de wereld betreden om eventuele ‘oh wat erg-blikken’ van anderen als je zegt dat je kind naar het vmbo gaat te ontwijken. En die liever thuis zitten met hun bekrompen blik, hopend dat ze hun kind naar genoeg bijles kunnen sturen om er toch minimaal een havo-advies uit te slepen.
Pushy ouders
Ik zou willen dat ik geen ouders ken die zo denken. Maar toen een vriendinnetje van mijn dochter vmbo-advies kreeg was haar academisch geschoolde moeder in alle staten. Ze zei letterlijk: ‘Zo kan er toch niks van dat kind terecht komen?’, waar haar dochter gewoon bij stond. Het kind liep de rest van dat jaar met een gebogen hoofd en bezweek bijna onder de druk die haar ouders bij haar neerlegde. Ze ging naar de havo, maar ging alsnog halverwege dat jaar naar het vmbo.
Bij mijn zoon zat een jongen in de klas die met een vmbo-advies een havo/vwo brugklas in werd geduwd door zijn ouders. Hij had allerlei extra toelatingstesten moeten doen en had uiteindelijk met pijn en moeite een havo-advies gekregen. Waarop zijn ouders heel strategisch een middelbare school kozen met alleen maar havo/vwo-brugklassen zodat hij alsnog door kon stromen naar het vwo. Zijn ouders gingen compleet voorbij aan niet alleen wat hun zoon zou aankunnen, maar ook wat hij zou willen. Die jongen kon als de beste koken en wilde kok worden. En daarvoor heb je geen vwo-diploma nodig. Een jaar lang fietste hij naar de andere kant van de stad en ging daarna, gelukkig, naar het vmbo waar hij in een speciale kookklas de sterren van de hemel kookte. En nog zei zijn vader: ‘Hij kan later altijd nog zijn havo diploma halen.’
Ouders die wel trots zijn
De directeur Roel Schoonveld zegt verder nog dat ouders het vaak erger vinden dan de kinderen zelf. Dat maakt het natuurlijk helemaal triest. Sta je daar beetje trots te zijn op je prima gescoorde cito-toetsen waar je hard op hebt lopen zweten en vinden je ouders het gewoon niet goed. In het artikel komen gelukkig ook ouders aan het woord die ik zelf ook in groten getale om me heen heb. Ouders die wel trots zijn. Een moeder zegt: ‘Iedereen heeft zijn eigen tempo’, een vader zegt over zijn dochter: ‘Wat heeft het voor zin als ze op haar tenen moet lopen?’ en weer een andere vader riep: ‘So fucking what?’ toen zijn zoon vmbo-kaderadvies kreeg. ‘En dat advies is precies wat bij hem past’, aldus deze vader, een psycholoog. Hij kent ook de andere kant: ‘Mijn zoon zat op een basisschool waar ouders denken dat alleen gymnasium goed genoeg is. Zijn kinderen op de havo en vmbo dan mindere mensen? Rot een eind op.’
Eigenlijk zouden alle vmbo-ouders ferme taal zoals deze vader moeten gebruiken. En ‘so fucking what’ roepen als het gaat om het schooladvies. Sterker nog, ze zouden op feestjes hardop moeten zeggen hoe blij en trots ze zijn met het vmbo-advies van hun kinderen. En hoe harder ze dat schreeuwen, hoe minder ze die ouders die roepen dat het vmbo helemaal niks is horen. En tegen de kinderen van die ouders zeggen dat het fucking goed is wat ze hebben gedaan en dat hun schooladvies eveneens fucking goed is. En als mensen dat niet vinden ze dan heel hard moeten roepen: ‘rot een eind op!’
Lees ook: Waarom je niet teleurgesteld moet zijn als je kind naar het vmbo gaat en Aan alle kinderen van het vmbo.