Puberjongens zijn het vaakst slachtoffer van een vuurwerkincident. Deze conclusie trekt arts-onderzoeker Daan van Yperen, verbonden aan het brandwondencentrum Rotterdam en aan de afdeling traumachirurgie van het Erasmus MC, naar aanleiding van zijn onderzoek naar vuurwerkletsel.
In het onderzoek kwam naar voren dat de meeste slachtoffers jonge jongens zijn: 50% van alle slachtoffers is jonger dan 16 jaar, en 90% is man. Het afsteken van vuurwerk is voor deze tieners geëindigd met brandwonden, letsel aan hun handen of aan hun ogen. Van Yperen: ‘Vuurwerkletsel bepaalt voor deze jongens de (on)mogelijkheden voor de rest van hun leven. Op het gebied van werk, sport of relatie. De impact van een vuurwerkongeval kan dus enorm zijn.’
Rotje ontploft in hand
Dat die impact groot is weet ook een van de populairste YouTubers op dit moment: Milan Knol, die meewerkt aan de preventiecampagne die de Nederlandse Brandwonden Stichting start. Milan was als puber zelf ook betrokken bij een vuurwerkincident: ‘Toen ik 13 was stak ik, in de kerstvakantie, vuurwerk af voor mijn huis. Een jongen van een jaar of 11 kwam naar me toe en vroeg mij om zijn vuurwerk ook aan te steken. Hij had een groot stuk bruin vuurwerk in zijn hand wat ik nog nooit had gezien. Toen ik het aanstak met mijn aansteeklont ontplofte het gelijk in de handen van de jongen. Ik weet nog dat zijn handen zwart waren. Meer heb ik niet gezien, want ik rende naar mijn moeder voor hulp. Ze vloog naar buiten, maar de jongen was al weg. We hebben hem nooit meer gezien. Ik vraag me nog steeds af hoe het met hem is afgelopen.’
Helft slachtoffers is omstander
Naast het feit dat veel jonge jongens slachtoffer zijn, laat het onderzoek ook zien dat de helft van de ongevallen is veroorzaakt door het vuurwerk van een ander, en de andere helft door eigen gedrag. Van Yperen: ‘Vuurwerk maakt iets roekeloos los bij mensen. Het nodigt uit tot onveilig gedrag. Bijvoorbeeld het gooien van vuurwerk naar elkaar en omstanders, of het vasthouden van aangestoken vuurwerk in je hand.’
Preventievlogs
Daarom is Van Yperen blij met het initiatief van de Nederlandse Brandwonden Stichting om dit jaar een aparte campagne te ontwikkelen voor deze tieners. ‘Soms zie je dat door vuurwerk een toekomstdroom in één nacht in duigen valt. En word je geen piloot of topsporter. Dat raakt me. Deze vloggers spreken dezelfde taal als de pubers waar wij ons zorgen over maken. Ik hoop echt dat de jongeren zich hierdoor aangesproken voelen en weten hoe ze vuurwerk veilig kunnen afsteken.’
Milan: ‘Ik wil met mijn vlog de aandacht vragen voor het veilig afsteken van vuurwerk: Weten wat je afsteekt, en nooit afsteken vanuit je hand! Dat heb ik geleerd toen ik 13 was. En ik hoop dat mijn volgers dit van me willen aannemen.’
Met je puber kijken: