Puber sturen met gemak Tikkies. Naar elkaar, maar ook naar jou. Ze maken goed gebruik van de app: ‘Ik heb net voor 20 euro lunch gekocht betaal je het even terug? Hier een Tikkie.’
De eerste keer dat mijn oudste puber zei: ‘Ik stuur je wel even een Tikkie’, kon hij nog rekenen op een gefronste wenkbrauw van mij. Wat? Waar? Tikkie? Een klap? Waar had hij het over? Nu, zo’n vier jaar verder, frons ik nog steeds mijn wenkbrauw want dat hele Tikkie-uitdelen loopt behoorlijk uit de hand. En niet alleen bij hem, ook bij mijn andere puber. Op een gewone doordeweekse dag krijg ik soms wel vier terugbetaalverzoeken: ‘He mam, ik heb dit even voorgeschoten, hier een Tikkie’.
Kun je even overmaken
In het begin was ik best blij over dat getik. Mijn kinderen konden onderweg naar huis vergeten boodschappen voor mij meenemen. En er was ook geen gehannes meer met losgeld dat eigenlijk nooit voorhanden was en altijd gedoe opleverde. Die euro’s hier en daar voor schoolspullen, boodschappen of sportspullen tikte ik gewoon via de app terug. En omdat het zo lekker makkelijk was, had ik niet door dat ik best wel vaak een Tikkie kreeg.
Alles betalen met Tikkie
Mijn man attendeerde mij er een paar weken geleden op: of ik wel wist dat ik allerlei dingen voor mijn pubers betaalde, die ze eigenlijk zelf moesten betalen. Zo betaalde ik voor de oudste zoon pizza’s die hij met vrienden ging halen af en voor mijn dochter een nieuwe trui. Ik tikte dat geld zonder erbij na te denken gewoon terug. Lekker makkelijk, lekker snel. Maar nu die tikkies niet meer in de categorie ‘een paar euro’ vielen, maar in ‘tientallen euro’s’, moest ik dat tikgedrag van mijn pubers aanpakken.
Lesje zuinig leven
Ik attendeerde mijn pubers op hun Tikkie-gedrag. Die pizza’s, dat was gewoon avondeten, vond mijn oudste, en dat betalen wij toch? En mijn jongste beweerde dat haar kleedgeld op was en ze zeker wist dat ik niet zou willen dat ze bloot de straat op ging. Zucht. Ik nam nog maar eens alle voorwaarden over zak- en kleedgeld en wat wij, hun ouders, betaalden en wat niet, en plakte er een lesjes zuinig leven, en geen geld uitgeven dat je niet hebt, eraan vast. Ze knikten braaf, maar of de boodschap echt was aangekomen?
Pinpas
Het lastige van geldstromen via een plastic pasje of telefoon is dat je niet goed doorhebt wat je eigenlijk uitgeeft. Toen ik voor het eerst een pinpas had, honderd jaar geleden, was dat een behoorlijk fenomeen. Je stak je pas in een apparaatje en hop, die nieuwe broek was betaald. Dat er ook nog ergens geld van een rekening werd afgehaald, daar stond ik helemaal niet bij stil.
Hoofd Geldzaken
Mijn vader, Hoofd Geldzaken bij ons thuis, had dat wel door en pakte na een week of wat, toen ik al mijn kleedgeld, zakgeld en spaargeld er doorheen had gejaagd, mijn pinpas af. ‘Geld moet je in je handen hebben’, zei hij. Nu heeft hij die strijd verloren want wie heeft er tegenwoordig nog papiergeld en munten in zijn hand, maar de les was duidelijk: een pinpas is geen Monopoly-pas waar je je Monopoly-geld mee uitgeeft. Pas na maanden, toen ik mijn rekening had aangevuld en had beloofd dat ik goed met mijn pinpas om zou gaan, kreeg ik die, onder een hele reeks voorwaarden, weer in mijn bezit.
20 euro voor de lunch
Nu groeien mijn pubers op in een digitaal tijdperk, waar ook geld zich in die digitale wereld afspeelt. Ze hebben bijna nooit cash op zak. En omdat ze niet echt een ‘gevoel’ met geld hebben springen ze er ook heel makkelijk mee om. Een paar dagen geleden kreeg ik weer een Tikkie. Mijn dochter had lunch gehaald voor ons en of ik even twintig euro kon terugbetalen, want dit was lunch voor het hele gezin, en dat hoefde zij natuurlijk niet zelf te betalen. Twintig euro, ik vond het nogal een bedrag, wat had ze in godsnaam gehaald? Bij navraag bleek dat ze allerlei lekkere dingen had gehaald: biologische spelt brood, rosbief, truffelmayonaise, dingen die ik zelf bijna nooit koop omdat ik ze simpelweg te duur vind.
Eerst vragen, dan Tikkie sturen
Een dag later kreeg ik van mijn oudste ook een Tikkie. Of ik veertig euro wilde terugbetalen want hij was zijn gymschoenen kwijt en had even nieuwe gekocht. En mijn jongste had ook nog even zonder overleg beltegoed gekocht, want die van haar was op en ik wilde dat ze altijd bereikbaar was, toch? Ik legde mijn pubers uit dat ze die laatste Tikkies zelf moesten betalen. Het huis ontplofte. Hoezo? Wie had dat bedacht? Nadat ze waren uitgeraasd legde ik uit dat als zij niet luisteren naar onze afspraken: ‘eerst vragen of je iets mag kopen en dan pas doen’, dat wij dan niet betalen. Zo simpel was het. Ik zag de schrik in hun ogen, dezelfde schrik die ik had gehad toen mijn vader mijn pinpas afpakte. En ik wist: deze les komt in ieder geval aan.
