Jongeren in Nederland drinken veel. Uit onderzoek blijkt dat driekwart van de pubers van 15 en 16 jaar weleens alcohol heeft gedronken. De helft deed dat in de afgelopen maand. Het feit dat Nederlands ouders behoorlijk tolerant zijn kan wel eens tot deze hoge cijfers leiden.
Afgelopen week waren we op een bijeenkomt in Koudum en Sneek om een lezing te houden over pubers in het algemeen en een discussie te leiden over pubers en alcohol in het bijzonder. We waren gevraagd door de gemeente Súdwest-Fryslân in het kader van het IJslands model. NOS Nieuwsuur was daarbij aanwezig omdat zij bezig waren met een reportage over jongeren en alcohol en wat het IJslandse model daarin voor Nederlandse pubers en ouders kan betekenen.
De cijfers: pubers en alcohol
Zes Nederlandse gemeenten doen ervaring op met de IJslandse aanpak in een driejarige pilot van het Trimbos-instituut en het Nederlands Jeugdinstituut: Urk, Amersfoort, Texel, Hardenberg, de Kempengemeenten en Súdwest-Fryslân. In deze gemeenten heeft driekwart van de ondervraagde jongeren van 15 en 16 jaar ooit alcohol gedronken. Meer dan de helft deed dat nog in de maand voorafgaand aan de enquête. Een derde is weleens dronken geweest. Twintig procent was dat in de voorgaande maand nog. Een kwart drinkt ook thuis. Deze cijfers liggen allemaal boven het Europese gemiddelde.
Tolerant tegen tieners
In de reportage komt onder meer naar voren dat Nederlandse ouders tolerant zijn als het op alcohol aankomt. Het IJslandse onderzoeksinstituut ICSRA concludeerde na enquêtes in zes Nederlandse gemeenten dat het drankgebruik onder tieners hoog is door de tolerante houding. De deelnemende gemeenten hebben geschrokken gereageerd van deze resultaten. In de reportage van NOS Nieuwsuur zegt wethouder Alwin te Rietstap van de gemeente Hardenberg: ‘Wat me vooral opviel is dat zestig procent van de vijftien- en zestienjarigen in onze gemeente recent alcohol heeft gedronken en dat negentien procent onder de dertien jaar al heeft gedronken’.
Discussie met ouders
In de gemeente Súdwest-Fryslân beamen ouders dat hun pubers makkelijk drank kunnen krijgen op feestjes en in de zogeheten zuipketen. Tijdens bijvoorbeeld een zeilevenement als Sneekweek wordt er veel gedronken. Elk jaar worden tien- tot vijftien jongeren in comateuze toestand opgenomen in het ziekenhuis.
Toch vinden de meeste ouders dat bespreken beter is dan verbieden. Ouders vinden dat je er beter open over kunt zijn dan dat pubers het stiekem doen. Ook laten ze hun minderjarige tieners thuis alcohol drinken. Een moeder zegt daarover dat ze in het weekend een drankje koopt voor haar dochter van zestien en dat goed gaat. Een andere moeder zegt dat het probleem voornamelijk is dat je als ouder toch meegaat in het standpunt van andere ouders. Als ze ergens anders wel mogen drinken ben je sneller geneigd om het bij jou thuis ook toe te laten.