Pubers lezen meer dan ooit, maar geen boeken

Vandaag begint de Kinderboekenweek. Een week ter promotie van het kinderboek. Maar hoe nodig is dat nog? Of is het júist nodig? Kinderen lezen immers geen boeken meer. 

Pubers lezen meer dan ooit, maar geen boeken

Voor de onder- en middenbouw van de basisschool is de Kinderboekenweek ontzettend leuk. Want die kinderen lezen tenminste nog. Maar vanaf groep 7 en 8 komt daar een kentering in, in dat lezen. Vanaf dat moment worden er steeds minder boeken gelezen. Ook mijn pubers lezen niet. Of nee, ze lezen wel, heel veel zelfs, maar ze lezen geen boeken meer. Te lang, te saai, te veel letters op een pagina. Afgelopen week schoof ik een artikel over Billie Eilish onder de neus van mijn jongste puber.  Ik dacht nog: lekker kort, leuk onderwerp, maar de puber zei alleen maar: ‘Best veel tekst’. Let wel. we hebben het hier over een artikel in een blad van max 1500 woorden. Met plaatjes erbij, nota bene.

Lezen en verder swipen

Pubers lezen gek genoeg meer dan ooit, maar dan voornamelijk korte teksten op hun mobiel. Daar is niks mis mee, zie het als het lezen van de krant. Mijn pubers zijn dan ook heel goed op de hoogte van het nieuws en weten wat er speelt in de wereld. Alleen die teksten die ze op hun social media-kanalen lezen zijn best kort, waardoor ze minder lang achter elkaar lezen. Ook verdiepen ze zich minder snel in een onderwerp,want de volgende tekst dient zich al weer aan. En hup, swipe.

Ik vind het jammer dat pubers geen boeken meer lezen. Niet in de eerste plaats omdat lezen zo ontzettend goed voor je is. In meerdere opzichten. In een interview in het Algemeen Dagblad zegt Adriaan van der Weel, bijzonder hoogleraar in de boekgeschiedenis aan de Universiteit Leiden, dat te weinig boeken of andere lange teksten lezen discipline, concentratie en aandacht vereisen. Ook leer je volgens hem door veel te lezen aandacht, concentratie en geduld op te brengen. En worden je cognitieve vaardigheden vergroot. Jammer dat die niet-lezende pubers deze vaardigheden allemaal mislopen.

Lezen voor de boekenlijst

Als kind las ik graag. En ook best veel. Er is een moment geweest dat ik de kleine bibliotheek in ons stadsdeel helemaal uitgelezen had. Of nou ja, de boeken die binnen mijn leeftijdscategorie vielen dan. Ook als puber las ik veel, al was dat al minder vanzelfsprekend en had dat ook te maken met dat ik een hele boekenlijst moest afwerken voor school. In mijn examenjaar moest ik 15 boeken voor Nederlands en 5 voor Engels lezen. Toen ik dat tegen mijn pubers zei, keken ze me vol ongeloof aan.

Dat vele boeken lezen van mij kwam niet omdat er niks anders te doen was – dat wordt vaak genoeg geroepen, maar er was echt genoeg te doen in de jaren tachtig, ik heb me in ieder geval geen moment verveeld, maar omdat ik het zo heerlijk vond om even uit mijn eigen leventje te stappen. Om uit zoomen en me te verliezen in een verhaal. Het stopte de drukte in mijn hoofd en, belangrijker, er was op alle vlakken even rust. Ik dacht niet aan school, mijn cijfers, de stress om een toets of die ene leuke jongen, of gedoe met mijn ouders. Boeken lezen was in die tijd mindful avant la lettre. Ik gun mijn pubers die rust ook zo. Dat even helemaal niks-gevoel. Dat gevoel van even verdwijnen. Dat 24/7 aanstaan wat ze doen, kan toch niet goed zijn?

Netflix is het probleem niet

In een poging om erachter te komen waarom pubers steeds minder lezen, wordt vaak geroepen dat het door al die social media in het algemeen en mediakanalen als Netflix in het bijzonder. Dat is wellicht iets te kort door de bocht. Ik denk dat we onszelf ook even streng moeten aankijken. Op scholen is er steeds minder aandacht voor lezen. Mijn oudste puber moest maar 5 boeken voor Nederlands lezen in zijn examenjaar. 5! In dertig jaar tijd is het aantal boeken dat scholieren moeten lezen niet gehalveerd, maar twee derde minder geworden. Het onderwijssysteem in Nederland is er veel meer op gericht op het behalen van goede slagingspercentages en hoe je straks een goede baan kunt vinden dan op de ontplooiing van kinderen. Begrijpend lezen is essentieel voor alles wat je later in het leven gaat doen, maar er is op de middelbare school amper aandacht voor. Net zoals die binnenwereld van pubers. Vakken als kunst, muziek, drama en tekenen verdwijnen steeds meer uit het lesaanbod. Terwijl het juist zo belangrijk is om ook te weten wie je bent en wat je leuk vindt. Dat ontdek je niet door Frans en Wiskunde, wel door creatieve vakken. En door het lezen van boeken dus.

Zien lezen, doet lezen

Om nog even de hand in eigen boezem te steken: wij als ouders geven ook niet altijd het goede voorbeeld. Of laat ik het bij mezelf houden: ik geef verre van het goede leesvoorbeeld. Ik lees eigenlijk nog maar heel weinig boeken. Ook in de drukte van mijn leven swipe ik liever dan dat ik even ga zitten met een boek. De kast vol boeken in onze woonkamer is een soort decorstuk geworden, een trofee uit de tijd dat we nog lazen. En mijn pubers zien mij wel lezen, maar dat doe ik dan op mijn telefoon of, zó 1994, in de krant. Maar een boek? Dat niet. Ik denk dat ik vanavond ons decorstuk maar eens ga afstoffen. En een mooi exemplaar eruit pak om te gaan lezen. Eens kijken of mijn pubers mijn goede voorbeeld volgen. Zien lezen, doet lezen, toch?

***

Nu je hier toch bent, zouden we je iets willen vragen…

We maken iedere dag Tis Hier Geen Hotel met heel veel plezier. Want we zien het als onze missie om jullie zonder al teveel kleerscheuren, en een beetje humor, door de puberteit van je kinderen heen te slepen. En dat willen we blijven doen. Maar sinds de Corona-crisis is dat er niet makkelijker op geworden. Zou je ons daarom willen helpen dit Hotel open te houden? Hoe? Kijk HIER.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

We spammen niet! Lees ons privacybeleid voor meer info.

Advertentie

Heb je ons huiswerkhandboek al besteld?

Ook leuk:

Wat pubers moeten leren: dress to the occasion

Naar school gaan in een stand outfit? Saskia steekt er een stokje voor. Slippers, een korte broek, of crop top trek je nu eenmaal...

25 reden waarom opgroeien in de jaren 80 echt afzien was

Opgroeien in de jaren 80 en 90 was echt niet voor watjes. Het was behoorlijk afzien en soms zelfs ronduit gevaarlijk. Die pubers van...

Hoe Meester Bert steeds gék wordt van al die hyperouders

Marloes Vreeswijk (45) heeft twee pubers op de middelbare school en eentje nog in groep acht. Been there, done that. Vandaar haar nuchtere kijk...

9 Whatsapp-gesprekken tussen ouders en pubers; het blijft leuk

We blijven ervan genieten, de whatsappjes van onze pubers. Omdat ze zo heerlijk grappig zijn. En wij onszelf ook van onze leukste kant kunnen...

Als puberouder moet je je eigen space claimen!

Met pubers in huis heb je heel weinig ruimte voor jezelf. In welk vertrek je ook komt er hangt altijd wel een puber, of...

Het huishouden van cabaretière Ellen Dikker: SHIT HAPPENS

In een week een laptop stuk maken en een sporttas kwijtraken; de zoon van Ellen wist echt niet hoe dat nou allemaal kon gebeuren....

Een puberteam coachen in 55 opmerkingen

Een handvol pubers vol hormonen het veld opjagen en ze in beweging krijgen kan een uitdaging zijn. Maar los van dat is het natuurlijk...

The sound of music sing-a-long; lekker zingen met je puber

Onder met mom: ken je klassiekers zingen we mee met Maria en de Von Trapp kinderen. Misschien strubbelt je puber in het begin even...

Pubers gaan het echt niet tof vinden als wij nu ook poenie gaan zeggen

Ja, laten we allemaal het woord poenie gaan gebruiken voor vagina. Maar Martine denkt niet dat de pubers daar amused van zullen raken. Met...

Deze moeder laat zien wat er ALTIJD gebeurt

Dit is zó herkenbaar. Jij wilt even rustig zitten, dekentje erbij, kopje thee. En dan is er altijd wel weer een kind dat jou...

Eighth grade (nu op Netflix) moeten pubermeiden zeker zien! en jij ook…

Eighth Grade staat nu op Netflix en is toffe film gaat over pubermeiden en hoe moeilijk ze het kunnen hebben. Eighth grade is het equivalent...

59 dingen die je eerst niet wist, maar nu wel weet als je kind een brugpieper is

Nu, rond de Kerst is je puber 3,5 maand ouder geworden, en jij zo'n tien jaar. Want zo'n kind in de brugklas, dat is...

Campagne #isthisok? maakt mannen duidelijk wat meisjes (bijna dagelijks) meemaken op straat

De burgemeester van het Engelse Manchester begon onlangs de campagne #isthisok? met een filmpje waarin duidelijk wordt wat meisjes en vrouwen bijna dagelijks meemaken...