Hoe komt het toch dat voor pubers alles alleen maar leuk moet zijn? Een kleine tegenslag en ze laten hun hoofd hangen. Een baantje dat niet leuk is? Ze zeggen het op. Is deze generatie lui, gemakzuchtig of worden ze teveel beïnvloed door de picture perfect wereld van social media?
Niet leuk. Ik hoorde het goed. Dat was het antwoord van mijn puber op mijn vraag waarom hij zijn zaterdagbaantje in de keuken van een restaurant aan de wilgen had gehangen. Afwassen was nu eenmaal niet leuk en dus leek het hem beter om dan maar te stoppen. Een paar weken eerder was mijn andere puber om diezelfde reden gestopt met haar bijbaantje. Ze moest vakkenvullen en dat vond ze echt zó saai dus, hup, ze had opgezegd. Mijn mond was toen opengevallen. En deed dat nu weer.
Soms is het niet leuk
Niet leuk genoeg. Ik vroeg me af hoe mijn pubers tot deze instelling waren gekomen. Waar kwam het idee vandaan dat alles maar leuk moet zijn? Het is niet zo dat ik, of hun vader, de hele dag roepen dat werk, school, Het Leven, leuk móet zijn. Sterker nog, we roepen best vaak dat simpelweg niet alles leuk kan en hoeft te zijn. Soms moet je gewoon zin maken. Soms moet je dingen doen die je niet leuk vindt. Soms gebeuren er dingen die niet leuk zijn. Erg? Reden om het bijltje erbij neer te gooien? Volgens mij niet.
Mijn pubers zijn overigens niet de enigen. Hun vrienden lopen met dezelfde instelling rond. Er wordt een blauwe maandag gehockeyd, een paar middagen gedanst, een weekje naar de sportschool gegaan, twee keer vakken gevuld, een keer afgewassen en dan, als blijkt dat het niet meteen hiep hoi hosanna is, wordt er gestopt. Want niet leuk. Het veld was te hard, de trainer niet leuk, het werk saai of vies, het wachten lang. Voor pubers is zoiets genoeg reden om te denken: weet je wat, ik stop er gewoon mee. Maar hoe kun je nu na één of twee keer weten of iets leuk is?
Verwende generatie
Ik probeer te achterhalen hoe het kan dat pubers tegenwoordig zo gemakzuchtig zijn. Is het die picture perfect wereld die ze via social media voorgeschoteld krijgen? De wereld waarin iedereen een fantastisch leven heeft, er fantastisch uitziet en alleen maar fantastische dingen doet? Is het omdat we opvoedtechnisch gezien steken laten vallen? Veel pubers krijgen immers de vrijheid om te stoppen met bijles, bijbaantje of sport als het ze niet bevalt. Of is deze generatie gewoon meer verwend en eist zij veel meer van het leven, dat het vooral leuk móet zijn, dan dat wij deden toen we puber waren? Ik kan niet helemaal de vinger erop leggen, maar het is waarschijnlijk een combinatie van alle drie.
Een gesprek met mijn pubers leverde ook niet veel op. Ze haalden hun schouders op toen ik vroeg waarom ze zo snel de handdoek in de ring gooiden. En vonden het vooral stom dat ik me om zoiets als een baantje zo druk maakte. En dat ik me er vooral niet mee moest bemoeien. Hun leven, hun zaken. Bovendien, het was gewoon niet leuk en waarom zou je iets doen dat niet leuk is?
Het hogere doel van opruimen
Ik vroeg of ze hun eigen vraag konden beantwoorden: waarom zou je iets doen dat niet leuk is? Verder dan ‘omdat het niet leuk is’ kwamen ze niet. Ik legde uit dat ik de hele dag dingen aan doen ben die ik niet leuk vind, zoals hun troep achter hun kont opruimen, hun vuile was doen, het brood dat op is aanvullen. En ook voor mijn werk zijn er dingen die minder leuk zijn, zoals drie uur in de file staan voor een interview van nog geen uur. Maar die dingen dienen allemaal een hoger doel. Dat heen en weer reizen is noodzakelijk om een mooi interview af te nemen. Die troep opruimen zorgt voor een opgeruimd huis waar iedereen blij van wordt. Door dingen te doen die niet leuk zijn, ontstaan dingen die wel leuk zijn.
En, zo preekte ik nog even verder, door dingen te doen die je niet leuk vindt, leer je ontzettend veel over jezelf. Niet alleen over wat je wel en niet leuk vindt om te doen, maar ook hoe je daar mee om moet gaan. En dat het je zelfs kan verrijken. Je kunt bijvoorbeeld een goed gevoel krijgen als je doorzet. Er werd gezucht en met ogen gerold.
Overtreffend leuk
Wat betreft hun baantje, dat had als hoger doel om geld te verdienen waarmee ze leuke dingen konden doen. Dan is het dus niet erg als je een hele avond hard moet werken in de keuken of een hele dag schappen moet vullen in de supermarkt. Het is gewoon iets wat je moet doen. Sterker nog: ik vond dat ze terug moesten gaan naar dat baantje en daar blijven werken totdat er op zijn minst een nieuw baantje was. De oudste haalde zijn schouders op, mompelde ‘echt niet’ en had daardoor een tijd lang geen geld, met als gevolg dat hij dus ook geen leuke dingen kon doen. De jongste liet zich wel terug dirigeren, maar vond ook binnen no time een ander baantje dat ze wel leuk vond. Beiden hebben, hopelijk, op hun manier hun les geleerd. Voor nu dan. Want het leven moet voor pubers moet natuurlijk wel nog steeds een aaneenschakeling zijn van leuk, leuker, leukst.