Dat je pubers door het zwaaien met euro’s wel in beweging kunt zetten, is een misvatting. Martine probeerde het een tijdje, maar kwam van een koude kermis (en vele euro’s lichter) thuis.
Op onze site maken we er wel eens grappen over en op internet circuleren ze ook vaak: prijslijsten die ouders maken voor klusjes in huis. De gedachte hierachter is: als je pubers geld geeft, dan willen die lamzakken in beweging komen. En als je ze het het zakgeld bij elkaar laat klussen, doen ze tenminste nog wat voor de kost. Dus als je elke keer 1 euro betaalt voor het uitruimen van de afwasmachine, kom je iedere dag thuis in een keuken met een leeg aanrecht. Win-win, zou je denken.
Wij hebben dit thuis geprobeerd en een prijslijst op de ijskast gehangen. Voor het rondje met de hond gaven we 1 euro, voor het doen van de was 5 euro en voor een kookbeurt 2 euro 50. De eerste week van invoering van dit systeem hadden we inderdaad voorbeeldige kinderen. Ze maakten schoon, deden de was en elke avond hadden we eten op tafel.
Wij zaten met onze voetjes omhoog op de bank, terwijl een van de pubers er onderdoor ging met de stofzuiger. We maakten al plannen voor een opvoedboek over hoe je pubers in beweging ging krijgen. Je moest gewoon geld geven.
Arbeidstijden
Na een week begon deze droom langzaam te verkruimelen. Puber 1 begon te klagen over de arbeidstijden en -omstandigheden. Want kon dat inladen van de vaatwasser niet wat later plaatsvinden dan na het eten, zodat hij eerst nog even kon chillen? Daarnaast had hij wensen en eisen voor het aanleveren van het wasgoed. Konden wij dat niet voor hem op kleur sorteren? Puber 2 vond het huishouden doen wel heel erg zwaar worden naast haar huiswerk en vroeg om loonsverhoging. Wat ging hier mis?, vroegen wij ons af.
Denkfout
Misschien hadden we een denkfout gemaakt. Want moeten pubers niet gewoon leren dat helpen in huis vanzelfsprekend is, iets dat je doet omdat je bijdraagt aan de gemeenschap? Of aan het gezin? Dat klinkt misschien heel gewichtig, maar een puber moet leren ‘zien’ dat de tafel moet worden afgeruimd en de kleren in de was worden gegooid en dat daarbij zwart niet bij wit in de trommel moet. Want de puber is echt wel van goede wil, maar als jij het de hele tijd voor hem gaat doen, leert hij nooit hoe een huishouden werkt. En dat dingen nou eenmaal moeten gebeuren. Gratis en voor niks.
Het probleem met geld geven, is dat je er een boodschap van voor-wat-hoort-wat mee afgeeft. En dat terwijl het huishouden doen en opruimen nou een maal iets is wat bij het leven hoort. Want als je niet meer betaald wordt, ga je dan ook niks meer doen? Hoe moet dat later, als je puber huisgenoten krijgt of een levenspartner? Moet doe dan ook de poeplap trekken als die wil mee-eten?
Investeer daarom liever in het de pubers tot vervelens toe vertellen dat ze de afwasmachine moeten inpakken. Het is iets dat ze moeten leren. Op een dag gaan ze het uit zichzelf doen, inclusief afruimen na het eten en het aanrecht schoonmaken. Als die fantastische dag heel ver weg lijkt, denk dan ook aan hun toekomstige huisgenoten die een stuk minder conflicten en ruzie gaan hebben omdat ze hebben geleerd te ‘zien’ wat er moet gebeuren.
Koop van het ‘zakgeld’ dat je uitspaart iets leuks om jezelf te belonen voor het harde opvoedwerk dat je aan het doen bent.