Wat ik leerde van mijn puberzoon na een terroristische aanslag

‘Daar gaan we weer’, zucht mijn zoon. Hij kijkt naar de verschrikkelijke beelden van Barcelona op televisie. We zijn geschokt door wat we zien, in de stad die we zo goed kennen, de straten waar we gelopen hebben. Het is onwerkelijk. Afschuwelijk. We denken aan, en maken ons zorgen om, iedereen die we daar kennen. Familie die er woont, vrienden die er op vakantie zijn. Mijn zoon denkt ook aan de moslimjongeren in de stad. Jongens en meisjes die net zo oud zijn als hij en het vanaf nu misschien nog zwaarder krijgen dan ze al hebben.

Januari 2015, een aanslag op het satirische blad Charlie Hebdo in Parijs schokt de wereld. Deze aanslag raakte me misschien nog wel meer dan eerdere aanslagen omdat het journalisten, dus min of meer collega’s, betrof. Maar vooral omdat het zo’n duidelijke aanval op onze vrijheid van meningsuiting was. ‘Klote moslims’ riep ik tegen de televisiebeelden. Mijn toen veertien jarige zoon vond dat ik dat niet kon zeggen. Ik kon volgens hem niet een hele groep als ‘klote’ bestempelen. En wegzetten als terroristen. ‘Als je dat doet, dan vind je mijn moslimvrienden dus ook klote. En denk je dan ook dat ze ineens een bom onder hun jas vandaan trekken, ofzo?’, wierp hij me voor mijn voeten. Ik riep wat wellicht veel mensen roepen nadat er een aanslag is gepleegd door moslimterroristen. En natuurlijk was het niet mijn bedoeling om alle moslims over een kam te scheren, maar dat deed ik dus wel. Inclusief de vrienden van mijn zoon. De jongens met wie hij elke dag in de klas zit en op pleintjes voetbalt, en die niks met die hele aanslag te maken hadden.

Mijn zoon zit op een gemengde school. In zijn klas zitten kinderen met een Marokkaanse, Amerikaanse, Afghaanse, Pakistaanse, Chinese, Italiaanse, Portugese, Nederlandse, of Sri Lankaanse achtergrond; een bont gezelschap van havo- en vwo-leerlingen. Voor wie nationaliteit, afkomst, geloof, of de plek waar je wieg heeft gestaan helemaal geen rol speelt. Ze worden vrienden omdat ze met elkaar kunnen lachen, voetballen, gamen, een prank kunnen uithalen. Ze vinden het belangrijk dat je elkaar helpt, te vertrouwen bent, oprecht bent, en of elkaars rug dekt als er straf wordt uitgedeeld. Dingen waarbij geloof of huidskleur helemaal geen rol spelen. De vraag: waar kom je vandaan, of wat geloof je, stellen ze elkaar niet. Het zal ze een worst wezen of je bent geboren in Rabat, Lutjebroek of Peking. Of dat je vader en moeder daar geboren zijn. En welk geloof je al dan niet aanhangt en in welke vorm. Ik vraag wel eens naar de achtergrond van de kinderen uit zijn klas en dan haalt mijn zoon zijn schouders op. Niet belangrijk. Voor hem telt wie de meest schunnige grappen kan maken, of met wie hij het beste Fifa17 op de PS4 kan spelen, en met wie het goed toeven in de KFC is. In die zin stemt de generatie van mijn zoon hoopvol. Ze zijn misschien wel de echte zogeheten bruggenbouwers, jonge mensen die met elkaar verbinden op dat wat er is, namelijk wie je bent. Vrienden kiezen ze niet op basis van geloof of afkomst, maar op innerlijke eigenschappen. Inderdaad, op karakter dus. Die dag dat gewapende mannen een redactie in Parijs binnenstormden leerde ik een belangrijke les van mijn zoon. Zij die dat doen zijn fout, scheld op hen zoveel je wilt, maar laat alle anderen die daar helemaal niks mee te maken hebben er alsjeblieft buiten.

Een paar maanden later was er weer een aanslag in Parijs, onder meer in het Bataclan-theater. Terwijl we naar de televisie keken vertelde mijn zoon hoe de afgelopen maanden voor zijn Marokkaanse, Afghaanse en Pakistaanse vrienden waren geweest. Jongens die het al moeilijk hebben omdat ze Abdel, Mohammed of Youssef heten, jongens die al met 1-0 achterstaan alleen maar op basis van hun naam en uiterlijk. Ze werden na die eerste aanslag in Parijs op straat opvallend meer staande gehouden door de politie, vaker argwanend aangekeken door buurtgenoten, en kregen de meest vreselijke dingen toegesist van vreemden. Dat ze naar hun eigen land moeten oprotten. Dat hun familie verbannen moet worden. Dat ze kutmoslims zijn. Dat alles de schuld van moslims, en dus van hen, is. Keer op keer moesten ze zich verantwoorden voor iets wat ze niet hadden gedaan. Voor iets dat ze zelf ook vreselijk vinden en afkeuren. En dit zijn schooljongens, jongens van 14, 15, 16 jaar die hun best doen om straks hun havo- of vwo-diploma te halen. Die verre van op een fundamentalistische manier met hun geloof bezig zijn, of er zelfs helemaal niet mee bezig zijn. Jongens die willen studeren, reizen, geld verdienen. Jongens met dromen en ambities, net zoals mijn zoon die heeft. Maar dus ook jongens die bewust en onbewust worden beoordeeld en veroordeeld op alleen hun naam en voorkomen. Jongens (en meisjes!) die dus met 1-0 achterstand moeten beginnen omdat er nu eenmaal over een kam geschoren wordt.

De telefoon van mijn zoon piept. Berichtjes komen binnen. Soufiane, een van zijn vrienden, is in Barcelona en liep op nog geen 50 meter afstand van waar alles gebeurde. Hij is gelukkig veilig. Mijn zoon is opgelucht, maar weet ook: geen enkele moslimjongen is op dat moment veilig in de stad.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

We spammen niet! Lees ons privacybeleid voor meer info.

Advertentie

Als het op financiën aankomt, zijn pubers zowel grenzeloos inventief als naïef. Dus daar valt nog wel wat opvoeding tegenaan te gooien. In ons nieuwe boek leggen we uit hoe je dat kunt doen

Ook leuk:

Vakantie: jij wilt van alles, maar de pubers hoeven niet zo nodig

Tig keer per jaar op vakantie, wonen in een mooi huis en een moeder die (bijna) iedere dag vraagt wat ze willen eten. Blijft...

Pubers die niet luisteren als je ze roept? Gooi dan gewoon de wifi eraf

Sandra, moeder van drie, is wel  klaar met eindeloos roepen dat het eten klaar is en dat vervolgens niemand komt. Niet luisteren? Dan maar...

30 redenen waarom het leven voor puberjongens niet altijd makkelijk is

Wij snappen ook wel dat het leven als puber niet heel makkelijk is, want wij ouders zijn immers ook jong geweest. Vandaar deze opsomming...

Een week zonder snoep, zouden jouw pubers dat kunnen?

Saskia voert een redelijk kansloze strijd tegen de roze koeken, zakken M&M's en dozen lolly’s die haar huis binnenstromen in de monden, tassen en...

25 dingen die pubers ‘s morgens in blinde paniek doen, maar wel goed gaan

Met verbazing kijken we 's morgens naar onze pubers. Want op het moment dat ze wakker worden en hun hersens een beetje uitgerekt zijn,...

Woordjes stampen, saai maar effectief

Waarschijnlijk zijn woordjes leren en laten overhoren niet bepaald de favoriete bezigheden van jouw puber. Toch zijn die de beste manieren om iets te...

36 irritante vragen die pubers stellen waarvan ze het antwoord eigenlijk al weten

Fijnbesnaardheid is nou niet iets waar pubers per se in uitblinken, getuige deze niet heel subtiele vragen  die je van je puber naar het...

Aan je puber laten horen: zo klonk het toen wij vroeger online gingen!

Iedereen die in de jaren negentig verbonden was met het internet, herkent het bliep-bliep-ksssgggsst-tading-tading-kssssgsst-inbelgeluid. Inderdaad dan geluid dat je computer maakte als je online...

Scholen waarschijnlijk (mondjesmaat) open. Wij slaken een zucht(je) van verlichting

Terwijl de lamlendigheid bij onze pubers zich verdiept, omdat het Krokusvakantie is, was er de afgelopen dagen ook al een beetje positief nieuws: we...

Het leven met pubers in 10 heel herkenbare fasen

Welke fasen kent de puberteit? Net als de babytijd en de peutertijd heeft ook de puberteit namelijk een aantal fasen.  De Ik-begrijp-het-zelf-ook-niet fase De ene keer...

Zo dachten pubers in de jaren negentig over homoseksualiteit

Sex met Angela, een programma dat in de jaren negentig op de buis was, besprak met pubers allerlei onderwerpen. Het ging allemaal heel gemoedelijk,...

Wat we van pubers kunnen leren in de discussie rondom het sinterklaasfeest

We hebben het thuis over het sinterklaasfeest en met name de zwartepietendiscussie. Niet omdat mijn pubers daar over beginnen, maar omdat ik er naar...

Dit weet je nog als je jong was in de jaren 80

Als je pubers thuis hebt, is het af en toe ook leuk om te mijmeren over hoe het was toen je zelf een puber...