De dochter was Anne werd onlangs voor het eerst ongesteld. Een mooi moment voor een goed gesprek. Over gebruik van maandverband en tampons, maar ook over hoe hun cyclus werkt, want veel meisjes hebben geen idee.
Ik kreeg een appje van mijn dochter: ‘ik geloof dat ik ongesteld ben geworden.’ Ze was op school, dus ik schoot vooral in een praktische modus: heb je maandverband bij je? Weet je hoe je het moet gebruiken? En nee, dat laatste is geen gekke vraag. Van vriendinnen met dochters die al ongesteld zijn weet ik dat meisjes een maandverbandje ook verkeerd om in hun onderbroek kunnen doen, dus met de plakstip naar boven, met alle gevolgen van dien.
Die middag besloot ik de kennis van mijn dochter over haar eigen lichaam te peilen. Wist ze bijvoorbeeld hoe de menstruatiecyclus verloopt? Het werd een beetje onsamenhangend verhaal. Iets met klok en klepel. Ze wist het eigenlijk niet.
Er bleken wel veel verhalen over menstrueren rond te gaan. Dat je minstens elk uur je maandverband moet wisselen, dat je ziek wordt als je tampons gebruikt, dat je niet mag sporten en geen vette dingen mag eten. Het zijn, grappig genoeg, de verhalen die ook rondgingen toen ik puber was en ongesteld was geworden.
Wat gebeurt er in je lichaam?
We lichten onze kinderen goed voor, maar soms stappen we ook te snel door de materie heen. Ik kan me niet herinneringen dat mijn moeder me precies heeft uitgelegd hoe dat zat met die 28 dagencyclus. Ik heb dat zelf moeten uitvogelen. En er is niks mis mee om zelf dingen te ontdekken, maar in geval van je eigen lichaam vind ik dat mijn dochter moet weten wat er gebeurt.
De vrouwelijke cyclus duurt gemiddeld 28 dagen (het is bij elke vrouw anders) van de eerste dag van je ongesteldheid tot en met de laatste dag vóór het begin van je volgende menstruatie. Je kunt het min of meer opdelen in drie fasen, de fase waarin de eicel rijpt en de ovulatie (eisprong), de fase van het klaarmaken van de baarmoeder voor een eventuele innesteling van de bevruchte eicel en de menstruatiefase waarin de baarmoeder de niet bevruchte eicel afstoot. Ik vertelde deze informatie zo klinisch mogelijk, omdat mijn dochter, ze is 14, nog helemaal niet met seks of zwanger worden bezig is en een vies gezicht trekt als ik die woorden noem.
Bijhouden met een app
Ik tekende er ook nog een weekschema bij om het een en ander duidelijk te maken. Dus dat de eerste week van je cyclus begint op de eerste dag van je menstruatie en dat je dan 28 dagen door moet tellen zodat je weet wanneer je volgende menstruatie is. De tweede en derde week zijn de vruchtbare dagen. En de laatste week maakt de baarmoeder schoon schip. En om het nog ingewikkelder te maken legde ik uit dat een cyclus niet in beton is gegoten, omdat je ook een korte cyclus kunt hebben of dat je een keer later ongesteld wordt, of een keer overslaat. En dat je alleen maar vruchtbaar bent in die tweede en derde week is ook niet helemaal waar, want als je een korte cyclus hebt ook vruchtbaar zijn als je ongesteld bent. Het is soms dus afwachten wat je lichaam doet.
Mijn dochter keek naar het papier dat voor haar lag en de weken en getallen die ik erbij had gezet. Ik dacht even dat ze een leven voor zich zag van tellen en bijhouden en kruisjes in je agenda krabbelen, wat ik ook heb gedaan, maar zij pakte haar telefoon erbij. Met drie klikken had ze een app gedownload die haar cyclus bijhoudt. Inclusief een herinneringsmelding voor als ze ongesteld wordt, zodat ze nooit zonder maandverband zit. Of ze nu wel snapt hoe het werkt, vroeg ik. Ja, knikte ze. ‘En anders vertelt deze app het me wel’, roept ze snel voordat ze de kamer uitloopt.
