Stress, niets te doen en geen vooruitzicht hebben; bijna de helft van de jongeren heeft het zwaar deze pandemie. Het is echter ook de groep waartegen wordt gezegd dat ze vooral niet moeten zeuren.
Met het verlengen van de avond lockdown wordt de beperking van pubers wederom verlengd. Geen sport, geen clubs, geen feestjes, in plaats daarvan zijn ze thuis bij hun ouders. Waar het heus goed toeven is, maar niet de hele tijd. Mijn pubers vinden, net als veel andere pubers, deze tijd ingewikkeld. Ze willen van alles, maar kunnen niks. Mijn oudste begon vorig schooljaar met een hbo studie rechten. Hij is welgeteld twee middagen op school geweest, de rest van de lessen was online. Een verloren schooljaar noemt hij het. Zijn motivatie om er nog een tweede jaar aan te plakken verminderde per online les. Hij heeft nu een tussenjaar.
Streep door plannen pubers
Mijn jongste deed eindexamen in de eerste corona-golf (mei 2020) en begon op het mbo in de tweede corona-golf. Waar veel lessen online waren. ‘Kan ik deze tijd ooit nog inhalen’, verzucht ze vaak. Haar rite de passage, het overgangsritueel van de middelbare school naar de rest van haar leven, vierde ze met haar ouders in de auto, toen de enige manier om haar diploma corona proof op te halen. Ze wordt bijna achttien en de kans dat dat wéér een coronaverjaardag wordt, net zoals haar zestiende en zeventiende verjaardag, is groot. Ze heeft al drie jaar grootste plannen met haar verjaardag en al drie jaar gaat er een streep doorheen.
Ik vind eigenlijk dat mijn pubers er goed mee omgaan. Ze passen zich aan, houden zich, in ieder geval binnen mijn gezichtsveld, aan de regels, denken om, draaien bij en maken het het beste ervan. Terwijl hun leven toch echt stilstaat. In een interview met Humo zegt neuropsycholoog Jelle Jolles, hij schreef onder meer Het tienerbrein, dat een lockdown van een aantal weken voor pubers aanvoelt als een aantal jaar. ‘Hun brein wil nieuwe ervaringen opdoen, flirten, sociale contacten oefenen. Dat kan nu allemaal niet. We beseffen niet genoeg hoe verschrikkelijk dat voor hen is’.
Achterstand
Volgens Jolles lopen pubers in deze pandemie dan ook ook een achterstand op, vooral in hun sociale en emotionele ontwikkeling, maar ook cognitief. De onderzoeken naar hoe het er nu voorstaat met het onderwijs in Nederland zijn onthutsend: in het basisonderwijs is er een gemiddelde leerachterstand van 20%, op het hbo en universiteit hebben 54 duizend studenten een achterstand opgelopen en op het mbo wordt geschat dat een kwart van de studenten (exacte cijfers zijn er nog niet) een achterstand heeft.
Pubers lijden dus behoorlijk onder de corona-maatregelen. Vandaag werd dat nog maar eens dik onderstreept toen de resultaten van een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werden getoond en naar voren kwam dat 47 procent van de jongeren tussen de twaalf en vijfentwintig jaar oud in 2021 ‘negatieve tot zeer negatieve gevolgen’ ondervonden heeft van corona. Dat is bijna de helft! Als er grofweg geschat 2,5 miljoen jongeren zijn, dan hebben we het hier over ruim één miljoen jongeren! Jonge mensen die de leuke dingen in hun leven, zoals uitgaan en vrienden zien, missen. Die stress ervaren, zowel op school als op het werk – als dat werk er al is, want veel jongeren verliezen nu ook hun baantje. Die hun stages niet kunnen doen waardoor ze studiepunten, of zelfs een studiejaar niet halen. Jongeren die zich vervelen, die eenzaam zijn, die een burn out krijgen of depressief zijn.
Pubers hebben het ook zwaar
Ik vind het verontrustend dat voor zoveel jongeren de corona-crisis zo’n grote invloed heeft. En ik vind het eveneens verontrustend dat er wordt verwacht dat jongeren niet zeuren. Ze zijn nog jong, dus een beetje flexibiliteit moeten ze kunnen opbrengen, wordt al snel gezegd. Maar dat is het ‘m nu juist. Ze zíjn flexibel. Ze bewegen, en ja, soms onder protest, redelijk goed mee met al die maatregelen. Zónder enig vooruitzicht, want dat is er niet. Hoe lang moeten ze hun studie nog voor zich uit schuiven? Hoe lang moeten ze zich nog eenzaam voelen? Hoe lang moet de stress over school, werk, geld nog door hun lijf razen? Hoe lang moeten ze maar ‘gewoon doen, want iedereen heeft het zwaar’?
Dat iedereen het zwaar heeft, klopt. We zitten allemaal in hetzelfde pandemieschuitje, corona treft ons, op verschillende manieren, allemaal. Het is ook echt geen wedstrijd wie het zwaarder heeft. Maar ik denk dat het tijd wordt dat we stoppen met het negeren van hoezeer jongeren worden geraakt door deze pandemie. En wat dat voor hen betekent. Ik vind het terecht dat we in deze corona-crisis aandacht hebben voor ziekenhuizen en ondernemers, in welke sector dan ook. Maar dat neemt niet weg dat jongeren ook een deel van hun leven kwijt zijn. Laten we dat vooral niet bagatelliseren en stoppen met wegkijken.
