Zodra je pubers in huis hebt, sluipt ook de onderhandelcultuur je leven binnen. En ben je voordat je het weet de hele dag aan het onderhandelen over telefoontijd, schermtijd, thuiskomtijd, grootte van porties, hoogte van zakgeld, oordoppen uit, of gebruik van aantal handdoeken na een douchebeurt en opruimen.
Onderhandelen, het is een dagelijkse gang van zaken hier in huis. En het begint al aan de ontbijttafel.
-‘Hé mam, ik kom laat thuis vandaag, want ik ga met die en die nog daar en daar naartoe.’
-‘Heb je huiswerk?’
-‘Ja.’
-‘Dan kom je gewoon op tijd thuis.’
-‘Tien uur?’
-‘Nee. Acht uur.’
-‘Negen uur?’
-‘Nee.’
-‘Hoezo nee? Ik kom echt niet zo vroeg thuis!’
-‘Jammer, maar als je te laat thuiskomt, is de wifi op.’
-‘Haha, grappig. Maar ik ga daar ook mijn huiswerk doen, dus 9 uur?’
-‘Half 9 en anders is de wifi echt op. ‘
-‘…’
Nog een voorbeeld:
-‘Ik wil dat je je kamer opruimt.’
-‘Hoezo het is toch geen troep?’
-‘Nou ja, al je kleren liggen op de grond en ik zie beschimmelde lunchpakketjes, dus ja, het is een troep.’
-‘Ik doe het straks wel.’
-‘Maar ik wil dat je het nu doet.’
-‘Ik maak eerst even mijn instastory af, oke?’
-‘Nee, ik wil dat je het nu doet.’
-‘Kan toch ook vanmiddag?’
-‘Nee.’
-‘Maar ik móet eerst dit even afmaken, want als ik nu niet upload heb ik alles voor niks gedaan, en het moet ook nog in slow motion worden afgespeeld, maar jij snapt niet hóe belangrijk dat is, maar mijn leven hangt er ongeveer van af.’
-‘Oke, dan doe je het straks, maar dan ga je ook al je was doen, en je kamer stofzuigen, of nee, stofzuig dan meteen maar het hele huis.’
-‘MAM!’
-‘Of je doet nu alleen je kamer, of straks het hele huis.’
-‘…’
Meesteronderhandelaar
Ik weet niet hoe het met jullie onderhandel-skills zit, maar ik ben na zoveel jaren met mijn pubers onder één dak een meesteronderhandelaar geworden. Zodra mijn pubers aan de regels die er zijn gaan tornen sta ik op scherp. Kom maar op. En onderhandelen we er lustig op los. Want ik wil best met ze meedenken, maar niet zomaar klakkeloos ‘ja’ of ‘nee’ ergens op antwoorden.
Dat onderhandelen gaat soms op het scherpst van de snede. Bijvoorbeeld als ik hun witte shirt, dat ze bij mijn was hebben gestopt verkeerd heb gewassen. Ik vind dat ze pech hebben, zij vinden dat ik een nieuw shirt moet kopen. Maar soms gaat dat onderhandelen heel soepel en is het een kwestie van twee keer handje klappen en klaar.
Ik vind het eerlijk gezegd ook wel heerlijk om te doen, beetje naar links bewegen, beetje naar rechts bewegen. En ik zie dat mijn pubers ook genieten van het ‘spel’: hoe ver kunnen ze gaan en wat valt er voor hen te winnen en te verliezen? Soms valt het onderhandelen in hun voordeel uit en mogen ze wel op de door hen gewenste tijd thuiskomen of krijgen ze meer zakgeld dat ik in eerste instantie had toegezegd. En soms valt het mijn kant op en zitten mijn pubers minder achter hun scherm dan dat ze zouden willen en ruimen ze meer op dan waar ze zin in hebben.
Dwang en discipline
Of onderhandelen goed is en of je dat überhaupt met kinderen moet doen, daar zetten sommige ouders vraagtekens bij. Regels zijn er volgens hen om voor kinderen greep te krijgen op deze wereld. En dus moet je ver weg blijven van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, waar het draaide om wat het kind wilde. Streng zijn was dan ook lang een ouderwets begrip, maar wordt juist nu steeds meer gepredikt. Sterker nog: discipline moet zelfs, kwam uit een onderzoek naar huidige opvoedtrends van J/M naar voren. En dus niet meer oeverloos herhalen, vermanen en onderhandelen, maar duidelijkheid scheppen. Want regels maken het leven overzichtelijker en stimuleren het verantwoordelijkheidsgevoel. Enige dwang is dus veroorloofd, daar krijg je ook leukere pubers van is het devies.
Onderhandelskills
Dat laatste betwijfel ik. Want pubers, in ieder geval die van mij, gedijen nu eenmaal niet goed onder dwang. Hoe harder ik ga roepen dat ze om een bepaalde tijd thuis moeten zijn, hoe harder zij tegen die grens gaan duwen. En er zelfs overheen stappen. Dan kom je met een beetje onderhandelen veel verder. Bovendien leert het pubers om mee te denken, zich in een ander te verplaatsen, hun standpunt uitdragen en verlies incasseren. Handige tools om te hebben, voor nu én later. Want straks schrikken ze ook niet terug voor een potje onderhandelen over hun salaris, het bedrag dat ze neer willen leggen voor een huis, of over de vakantiebestemming met hun vrienden. Nee, dat onderhandelen dat houden we er hier gewoon in. Vooral omdat ik er ook van leer en voordeel van heb. Niet alleen heb ik leuke gesprekken met mijn pubers die, soms, voortkomen uit dat onderhandelen, ik heb laatst ook een vakantiehuisje voor de helft van de prijs weten te scoren. Ha!