Waarom je oorlogsverhalen aan je pubers moet blijven vertellen

De vader van Martine heeft de oorlog nog meegemaakt, maar ook die is oud. Straks is er helemaal niemand meer die het kan navertellen. Martine doet pogingen om de herinneringen levend te houden voor haar pubers.

Waarom je oorlogsverhalen aan je pubers moet blijven vertellen

Mijn vader was acht toen Nederland werd bevrijd. Hij vertelde zijn kleinkinderen regelmatig over de oorlog. Het is geen dapper verzetsverhaal, het is een verhaal van de hongerwinter in de Randstad, van een gezin zonder vader. Mijn grootvader moest naar Duitsland om te werken. Er was geen geld, er was geen eten, er was geen hout en mijn oma moest op de fiets op hongertocht. Toch, als mijn vader daarover vertelt dan zijn mijn pubers onder de indruk.

Herinneringen levend houden

Het is belangrijk die herinneringen levend te houden. Mijn vader is er inmiddels niet meer, maar als we door zijn foto-albums bladeren herinner ik mij die verhalen weer. Maar hoe zit het met die andere verhalen, die verhalen die duidelijk maken hoe die honderdduizenden die hier uit hun huizen werden gehaald, gevangengenomen en vermoord? En hoe weten kinderen die geen opa’s en oma’s hebben die het nog kunnen navertellen hoe het is geweest.

Minka Bos, een collega, begon een paar jaar geleden met Oorlog in mijn Buurt. In dit project vertellen ouderen aan kinderen uit groep 7 en 8 wat ze hebben meegemaakt in de oorlog. Ik vind het een geweldig project, niet in het minst omdat mijn kinderen daardoor ook weten wat er bij hen pal om de hoek is gebeurd in de Tweede Wereldoorlog. Zo hield de hoofdmeester van de school in onze buurt op de zolder van het gebouw onderduikers verborgen. De schoolkinderen wisten van niks, behalve dat de deur in de gymzaal die naar de zolder leidde altijd dicht moest blijven.

Struikelstenen in de stad

Het meest blijf ik onder de indruk van het verhaal van Simon Italiaander, die als jongetje ondergedoken zat op diverse plekken in Nederland. Zijn ouders gaven -om hem te redden- hun enige kind weg aan vreemden. Op de plek waar Simon woonde, bij mij om de hoek, liggen zogenaamde Stolpersteine (struikelstenen) voor zijn ouders. Dat zijn koperen straatstenen met de namen van de vermoorde Joden voor de huizen waar zij zijn weggehaald. Ik ben er ooit met mijn kinderen gaan kijken, maar de kleine koperen steentjes tussen de stoeptegels. Mijn kinderen herkenden deze stenen meteen, van toen we in Berlijn waren. In de Joodse wijk in de stad liggen er honderden, wat het drama duidelijker maakt dan welke oorlogsfilm dan ook.

Pijnlijke boodschap

Een tijdje geleden waren we in Westerbork. Op het uitgestrekte terrein van het voormalige kamp kun je je proberen voor te stellen hoe het daar moet zijn geweest. Via speakers hoor je de verhalen van gevangenen, die ooit hebben opgeschreven hoe het was. Ik schoot vol van de briefkaarten die de gevangenen daarvandaan stuurden. Met ‘tot ziens’ erop. Mijn zoon begreep meteen waarom dat een zo pijnlijke boodschap was.

Mijn dochter liep naast haar vader. Die was het uitleggen was hoe het allemaal zat. Een merel was begonnen aan zijn avondzang. En ik bedacht dat dit soort ellende beter nog maar een paar generaties moet overslaan.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

We spammen niet! Lees ons privacybeleid voor meer info.

Advertentie

Als het op financiën aankomt, zijn pubers zowel grenzeloos inventief als naïef. Dus daar valt nog wel wat opvoeding tegenaan te gooien. In ons nieuwe boek leggen we uit hoe je dat kunt doen

Ook leuk:

Mijn dochter nam een tussenjaar en was binnen twee weken alweer terug

De dochter van Marloes' vriendin Brigitte (51) had grootse reisplannen voor na haar eindexamen. Na twee weken was ze terug. Met hangende pootjes. "Natuurlijk,...

Docenten die niet goed Nederlands spreken staan wel voor de klas

De vijftienjarige dochter van Anne staat een dikke onvoldoende voor wiskunde. En dat is jammer want ze wil wiskunde als vak kiezen in haar...

Pubers die niet luisteren als je ze roept? Gooi dan gewoon de wifi eraf

Sandra, moeder van drie, is wel  klaar met eindeloos roepen dat het eten klaar is en dat vervolgens niemand komt. Niet luisteren? Dan maar...

‘Ik kon niet wachten tot mijn zoon op kamers ging, totdat het echt gebeurde’

Martine kon niet wachten tot haar zoon op kamers ging. Maar toen het echt gebeurde viel het afscheid haar wel heel erg zwaar. 'Hij...

33 dingen die ik denk als mijn dochter in de kou naar school fietst

Het vriest, het is donker en die arme brugpieper van Martine moet op de fiets naar school. Martine zit niet heel rustig aan de...

Ondanks de lockdown feestte de dochter van Isabelle lekker door

Isabelle is opgelucht dat haar dochter naar school kan. Ze viel de afgelopen maand van de ene verbazing in de andere, toen ze getuige...

Waarom Jeanette helemaal klaar is met het tussenjaar van haar zoon

Zo, het tussenjaar van de achttienjarige zoon van Jeanette zit er bijna op. Natuurlijk heeft hij er veel van geleerd. Het was enorm goed...

7 apparaten waar je onmiddellijk nostalgisch van wordt

Kreeg jij je eerste telefoon ook pas toen je volwassen was, en had jouw eerste computer een muis met een balletje waarop je met...

Op deze manier katapulteer je je puber elke ochtend zijn bed uit

Deze tweede dag na de vakantie is het natuurlijk weer een enorme uitdaging om de pubers hun warme nestjes uit te krijgen. En toen...

5 tekenen dat je puber echt nog een eindsprintje moet trekken om over te gaan

Het hele jaar hoor je niks over school, nu moet jij ineens in actie komen om te helpen met schoolwerk. Herkenbaar? Ja! Irritant? Zeker!...

25 signalen dat de puberteit echt is begonnen (en dat het tijd is voor een Handboek)

Twijfel je of je kind al een puber is? En gaat het volgend jaar naar de brugklas? Dan is het tijd voor ons Handboek...

Speel nu onze ‘Hoera het is weekend’-bingo!

Het is zaterdag, dus jij hebt zin in het weekend. Maar je hebt natuurlijk wel te maken met die oeverloze puberdiscussies. Om het toch...

Deze taferelen herkent iedereen die een puberdochter in huis heeft

Puberdochters zijn supergezellig, maar hebben ook zo hun eigenaardigheden. Kijk maar naar deze heel herkenbare foto's. Als ze teveel haast hebben om jouw overheerlijke tosti...