Black Friday en Cyber Monday, de offline en online uitverkoop, is vooral gebaseerd op slimme marketing. Hoe wapen je pubers tegen al dat aanbiedingengeweld?
Dit jaar valt Black Friday, de dag van de totale koopgekte, op vrijdag 24 november. Voor wie niet weet wat Black Friday is: het is de dag waarop veel winkels en webshops korting geven op allerlei producten. Het is overgewaaid uit Amerika, waar mensen de dag na Thanksgiving Day, op vrijdag, vrij zijn. Het wordt ook wel gezien als de dag om te beginnen met je kerstinkopen, want alles is lekker goedkoop. Ook in Nederland wordt zo’n dag gezien als het walhalla voor inkopen voor die dure decembermaand.
De hele maand sale
Black Friday begint overigens al veel eerder. Begin november zag ik de advertenties al langskomen. Want er zijn pre-Black Friday deals, inschrijven voor Black Friday-aanbiedingen, wacht niet tot Black Friday-koopjes, of begin nu alvast met Black Friday-voordeeltjes. En zo verandert bijna de hele maand november in een zogenaamde uitverkoop.
Inderdaad, een zogenaamde uitverkoop. Om toch goede deals aan te kunnen bieden, passen winkeliers hun prijs vlak voor Black Friday aan om zo een hogere korting aan te kunnen bieden. Coolblue gooide vlak voor Black Friday de prijs van een stofzuiger omhoog van 179 euro naar 219 euro. Tijdens Black Friday werd de stofzuiger afgeprijsd naar 159 euro. Je denkt goedkoop uit te zijn, maar het scheelt uiteindelijk maar twee tientjes. En ook webwinkel Otto had een nep-aanbieding en bood een vaatwasser van 419 euro aan voor 369 euro. Maar het apparaat kostte vóór Black Friday al 369 euro. Slechts één op de tien aanbiedingen is echt de moeite waard, blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond. Vaak is het te mooi om waar te zijn en dan weet je eigenlijk al: het is echt te mooi om waar te zien. Niet kopen dus.
Pubers en beloningen
Niet alleen ik word op mijn tijdlijnen van mijn social media bestookt met allerlei Black Friday-aanbiedingen, mijn pubers ook. Ze zien het ene ‘koopje’ na het andere langskomen. Ze worden de hele dag ‘uitgenodigd’ om mee te doen aan Black Friday, om vooral te gaan kopen. En pubers hebben dan het gevoel dat ze mee moeten doen. Door hun puberbrein zijn pubers heel gevoelig voor beloningen. Zodra hun winkelmandje is gevuld komt er dopamine vrij in hun hersenen waardoor ze een goed gevoel krijgen. Een aankoop, zowel online als offline, voelt voor hen dus een beloning.
Naast Black Friday is er ook Cyber Monday, de maandag na Black Friday. Dat is de dag dat exclusief online winkels met hoge kortingen strooien. Ook een dag dat je alert moet zijn op wat je koopt. Omdat een online aanbieding niet per se ook een aanbieding is.
Praten met je puber
De valkuilen van een dag als Black Friday en Cyber Monday is iets wat je met je puber moet bespreken. In ons Puber Budget Boek laten we zien dat financiële opvoeding ook daarover gaat. Wat ziet je puber online aan marketing trucjes voorbij komen? En dan niet alleen op Black Friday, maar elke dag. Wat betekent een aanbieding? En is het wel echt een aanbieding? Ga daarover in gesprek met je puber.
En leg dan ook meteen uit dat er op dagen als deze oplichters bezig zijn. De ACM en de politie voeren dezer dagen ook campagne tegen nepwebshops en andere oplichters. Tijdens een koopjesfestijn als Black Friday vallen deze ‘te mooi om waar te zijn’-aanbiedingen wellicht minder op. Ook kun je op zo’n website onder tijdsdruk worden gezet om snel te kopen. Daardoor doen je pubers wellicht minder goed onderzoek naar de betrouwbaarheid van de webshop.
Praten helpt dus, en uitleggen ook. Is de puber er desondanks toch ingestonken, laat hem dan op de blaren zitten. Er is namelijk geen beter geld dan leergeld. Maar hopen voor de puber dat de miskoop niet teveel kostte.
