De dochter van Marion is onlangs ongesteld geworden. En nee, daar was ze niet op voorbereid, want jee, haar dochter is 11. 11! En niet alleen Marion moet er aan wennen dat er een ‘vrouw’ in huis is, haar twee zusjes vinden het ook maar raar.
Het is zo ver. Onze oudste dochter, we hebben er 3, en ook nog een zoon, is een vrouw geworden. In films wordt zo’n moment vaak heuglijk gevierd, met taart en chocolade en slingers enzo. Ik kijk daar altijd een beetje met samengeknepen billen naar. Begrijp me niet verkeerd, ik vind het fijn om te zien dat haar lichaam naar behoren werkt, maar om dat nou heel groots te vieren? En ook, ze nog maar 11. 11!
Maandelijks gedoe
Terwijl mijn dochter voor me staat, met haar handen op haar buik, want buikpijn, en zegt dat ze voor het eerst ongesteld is geworden, probeer ik zo vrolijk mogelijk te blijven. Maar eigenlijk denk ik: je bent nog zo jong. Vreselijk. Want hoe leuk is het eigenlijk? Juist. Ik snap dat het allemaal hoort bij vrouw zijn en dat je bovendien niet zonder kan als je een moederwens hebt, maar het is gewoon gedoe. En nu is mijn oudste dus ongesteld. En probeer ik hierover iets positiefs te verzinnen zodat ik haar een beetje kan geruststellen. Maar dat is moeilijk als je er zelf niks aan vindt, aan dat stomme terugkerende maandelijkse gedoe.
Geen Hollywoodversie
Als moeder probeer ik open en eerlijk te zijn tegen mijn kinderen. Mijn moeder heeft wat voorlichting betreft helemaal niets verteld – in haar beleving valt menstruatie ook onder het kopje seks – dus dat onderwerp werd eveneens geskipt. Ik heb dan ook geen voorbeeld over hoe je zoiets met je dochter zou kunnen bespreken. Moet ik een roze wolk schetsen? Dat lijkt met niet eerlijk. Moet ik de harde waarheid vertellen? Dat schrikt haar misschien af.
Ik vraag mezelf af wat ik graag had willen horen toen ik ongesteld werd. Ik denkt dat ik vooral de eerlijke versie had willen horen. Dus hoe het écht is. En niet die Hollywoodversie met ballonnen, taart en slingers. Dus ik legde uit wat er gebeurde in haar lichaam en dat krampen, buikpijn, en huilbuien erbij horen. Maar dat het ook een vrijbrief is tot ongegeneerd chocolade eten.
Bloed in de badkamer
De volgende ochtend werd ik wakker omdat mijn jongste dochters gillend door het huis renden: ‘Er ligt bloed in de badkamer! Ik had dan wel alles uitgelegd aan mijn oudste, maar had die twee van 7 en 8 even over het hoofd gezien. Die zagen ineens pakken maandverband in de badkamer staan. En hoewel ze nooit iets weggooien of überhaupt in de prullenbak kijken, zagen ze natuurlijk wel de gebruikte maandverbandjes van hun zus erin liggen.
De wereld van menstrueren
Een half uur later zat ik met hen in de auto naar school, de oudste had ik een dag vrijgegeven en met een kruik op de bank geïnstalleerd. Ik besloot om de twee jongsten ook maar meteen in te wijden in de wereld van ongesteld zijn. Het werd een opmerkelijk gesprek:
Ik: ‘Er is bloed omdat je zus blah blah blah ….’
Zij: ‘WAT?????’ – hun ogen vielen bijna uit hun gezicht.
Ik: ‘Nou ja, voor later dus, voor baby’s en zo.’
Zij: ‘WAT???? BABY’S???? NU????’
Ik: ‘Nee voor later natuurlijk, maar het vrouwenlichaam is nu eenmaal zo gemaakt.’
Zij: ‘WAT???? BABY’S???? BLOED???’
De volgende ochtend trof ik de twee jongsten om 6:30 op de trap met het boek Seks & Zo op hun schoot, de bladzijden open op het hoofdstuk ongesteld zijn. En kwamen er meer vragen: ‘Gebruikt ze tampons of maandverband?’ ‘Heeft ze krampen?’ ‘Moet ze huilen?’ ‘Bloedt ze nu elke dag?’ Het is even anders wakker worden, maar aan de andere kant vond ik het ook wel lief dat ze zo met hun zus bezig waren. En dat ze überhaupt geïnteresseerd waren in het hele onderwerp menstruatie.
Uitleg aan de puberjongen
Hoe anders ging het met hun broer van 13. Die moest toch ook het een en ander weten over deze veranderingen in huis. Ik begon mijn gesprek met dat ze buikpijn heeft. Of ze ziek was, vroeg hij, want ze lag immers op de bank. Toen in ontkende vroeg hij waarom ze dan niet school was gegaan. Ik viel stil. Gek dat ik het toch lastiger vond om het hele verhaal aan hem uit te leggen dan aan mijn meiden.
Hakkelend begon ik te vertellen over hoe het vrouwenlichaam werkt. Toen het woord voortplanting viel stopte hij zijn vingers in zijn oren. Of ik alsjeblieft wilde stoppen met praten. Het was duidelijk, aan deze informatie was hij nog niet toe. Ik riep nog snel, terwijl hij de kamer uitrende, dat als zijn zusje buikpijn heeft hij lief voor haar moet zijn en dat een hazelnootcaramelfudge-reep de beste remedie is.
Chocolade!
Dat hele chocoladegedeelte is overigens door iedereen in het gezin goed onthouden. Zodra ze hun zus even zien liggen, en soms is ze gewoon alleen maar moe, roepen ze om chocolade. Want zij ligt op de bank en dus mogen ze dat nu, toch?