Ja hoor, het gaat allemaal vanzelf dat loslaten. Je groeit er automatisch naar toe dat ze uit huis gaan. Esther vindt het allemaal heel soepel gaan bij haar tweeling die net eindexamen heeft gedaan. Maar dan moeten ze niet nét dat ene nummer draaien.
Aan het begin van het schooljaar was er de jaarlijkse – en voor ons hopelijk laatste – ouderavond. We splitsten op, zoals altijd, dat krijg je met een tweeling. Mijn man ging naar de ene mentor, ik naar de andere; een scheikundedocent. Hij waarschuwde dat de zesde klas geen kattenpis is. “Er moet hard gewerkt worden aan het profielwerkstuk, de drie SE-weken en natuurlijk het eindexamen. Er is in dit korte jaar geen tijd zijn om langzaam op gang te komen; uw zoon of dochter moet gelijk aan de bak!”
Maar na het eindexamen, ging hij geruststellend verder, gaan de meesten op een welverdiend eindexamenreisje. Aan dat profielwerkstuk waren onze dochters nog nauwelijks begonnen, maar dat examenreisje hadden ze in september al geboekt. “Mam, dat is toch logisch? Nu zijn de prijzen voor appartementen en vluchten nog laag!”
Hysterisch jaar voor je puber
Het werd een behoorlijk hysterisch jaar. Dochter 1 had namelijk ook rijlessen met theorie- en praktijkexamen, dochter 2 wilde uitzoeken of de kunstacademie wat voor haar is en besloot op zaterdag de vooropleiding aan de HKU te doen. En dan hadden ze nog voetbal en werk en waren er talloze feestjes en chill-avonden. “Hallo mam, we zijn 18 hè? Als we op vrijdag- of zaterdagavond niks leuks gaan doen, wordt het dus echt een saai kut-weekend.”
In de meivakantie besefte ik dat het einde in zicht was. En dat we – als het goed is – een periode afsluiten. Wat is het snel gegaan, die middelbare school. Ik weet nog hoe ze de eerste dagen huilend thuis kwamen. Omdat ze hun oude vriendinnen misten, of hun kluisje niet open kregen, of een lokaal niet konden vinden.
Klaar voor het leven
In de afgelopen zes jaar zijn ze volwassen geworden en hebben wij onze meiden steeds meer moeten loslaten. Ze gingen shoppen of naar de film in de grote stad; ze bezochten festivals; ze gingen tien dagen op uitwisseling naar Mumbai; ze maakten met vrienden een stedentrip naar Antwerpen, want daar kon je vanaf je zestiende alcohol krijgen. En ze gingen naar Chersonissos, om te genieten van hun welverdiende eindexamenreisje. Gisteren was de diploma-uitreiking en wandelden ze voor het laatst hun middelbare school uit, klaar voor de volgende stap.
Dat loslaten, het ging gelukkig redelijk vanzelf. Maar toen ik laatst het nummer ‘To Zion’ van Lauryn Hill weer eens hoorde, kreeg ik kippenvel. Dat nummer draaide ik vaak toen ik zwanger was. ‘I touched my belly overwhelmed…’ Onze dochters zaten samen in mijn buik, ik kende ze nog niet, maar voelde me zo ontzettend fijn met z’n drietjes. Zo dichtbij zullen ze nooit meer zijn.